Çağlar boyunca mutasyona uğramış olan pek çok balık türleri arasında hem solungaçları hem de akciğerleriyle solunum yapabilen tek balık türü akciğerli balıklardır. Bu balık türü DİPNOİ olarak da anılır.
Genel olarak Tropikal Afrika, Avustralya, Güney Amerika’ da tatlı sularda yaşamaktadırlar. Ama günümüzde çoğu canlı türlerinde olduğu gibi nesilleri tükenme tehlikesi ile karşı karşıyadır.
Genel olarak Tropikal Afrika, Avustralya, Güney Amerika’ da tatlı sularda yaşamaktadırlar. Ama günümüzde çoğu canlı türlerinde olduğu gibi nesilleri tükenme tehlikesi ile karşı karşıyadır.
Bu balıklardaki akciğerler bildiğimiz akciğer mekanizmasında çalışmazlar. Akciğer metabolizması solungaçlarının etrafındaki fazla miktardaki hava kesecikleri ve bu keseciklerdeki kılcal damarlardan oluşmaktadır. Sudan yüzeye çıktıklarında soludukları oksijen bu hava keseciklerine depolanır ve ihtiyaç anında kullanılır. Yaşadıkları tatlı sularda kuraklık mevsimi geldiğinde kendilerini sudaki çamurun altına saklarlar ve uzun bir süre hava keseciklerine depoladıkları havayı soluyarak yaşamlarını devam ettirirler. Tek istisnası yirmi dakika da bir su yüzüne çıkarak oksijen solumaları gerekmektedir. Akciğerli balıkların uykuya dalma zamanları yaz ve kuraklık dönemidir. Bu dönemde kendilerini saklayacak çamurun altına girerek burada kendi ürettikleri bir sıvı ile çamurun iç çeperini örerek bir çeşit yuva yaparlar. Bu yuvanın üst kısmını açık bırakırlar oradan da solunum ihtiyaçlarını karşılarlar. Aynı kış uykusuna yatan ayılar gibi bu dönemdeki enerji ihtiyaçlarını vücutlarındaki dokuları kullanarak sağlarlar. Onların solunum yaptıkları geceleri rahatlıkla anlaşılır çünkü horuldar gibi sesler çıkarırlar. Yaklaşmak istediğinizde ise tıslayarak tepki verirler. Bu aşamada hareket unsurlarını oldukça yavaşlatırlar. O kadar dayanıklılardır ki uyuma süresi üç-dört yıla kadar uzayabilir. Sular tekrar yükselince normal hayatlarına devam ederler.
AKCİĞERLİ BALIKLARDA ÜREME
Akciğerli balıklarda anal ve sırt yüzgeçleri yoktur. Yuvarlakça ve uzunca yapılı bir vücuda sahiptirler. Karın kısımları kuma yakın rahatça yüzebilmeler i için düz ve pürüzsüzdür. Ama sırtlarında yüzgeçler ve sert pullar bulunur. Karın kısımlarında pul yokmuş gibi gözüküp deri altında da bir miktar pulları saklı olan türleri mevcuttur. Büyüklükleri iki metre boyuna ve ağırlıkları on beş kiloya kadar ulaşabilir. Etleri oldukça tatlıdır. Özellikle Güney Afrika ve Avustralya da yaşayan yerliler bu hayvanları avlayarak beslenirler. Bu balıklar kendi beslenmeleri için kurbağa, küçük balıklar ve sümüklü böcekleri yerler. Üreme dönemlerinde yumurtaları çamurun altına koyarlar ve 10 gün içinde yumurtadan yeni yavrular çıkar.