Eski ve tarihi bir değere sahip olunan, belirli bir tarihi kokuyu üzerinde bulunduran, sanatsal ve el işçiliği nadir bulunan eski eşyaların büyük bir çoğunluğuna ortak isim olarak Antika denilir. Antikanın çıkış hikayesi ise 16. Yüzyılın sonlarına tekamül eder. Ülkemizde ise 19. Yüzyılın ortalarına doğru Antika ismi ile giriş yapan bu meslek dalı, 1983 de çıkan 2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU ile antika alım ve satımına yasal olarak başlanılmıştır. Antika eserlerin Osmanlı döneminde ise İstanbul ilinde Kapalıçarşı civarında çoğunlukla Musevi kökenli kişilerce yapıldığı belirtilmektedir. Antika eşyaların belirlenmesi için belirli özelliklerin eşya üzerinde bulunması gerekir. Her eski eşya antikadır diye bir kavram yoktur. Antikacılık bilgi ve birikim isteyen, profesyonel olmak zorunda olunan bir meslektir. Sahtesinin gerçeğinden ayrılması, üzerinde taşıdığı tarihi simgelerin gerçek olması gibi birçok farklı türden bilginin alım satım yapan kişilerce bilinmesi ve onaylanması gerekir.
Antikacılık her ne kadar zengin mesleği olarak bilinse dahi, bu tür eserlerin ilk alım ve satımları merak ve ilgi üzerine oluşmuş, zaman içinde büyük paraların bu alanda dönmesi ile profesyonel meslek haline geldiği bilinmektedir. 17. Yüzyılda ilk olarak Paris, Londra ve Amsterdam’da ortaya çıkan antika dükkanlarının oluşumları ise, aynı bizim ülkemizde olduğu gibi ikinci el eşya alma, bitpazarı mantığı ile yerleşmiş ve gelişmiştir. Çok eski dönemlerde ise bu sistem yine aynı değeri ile insanlar ile buluşsa da yöntemleri farklı olduğundan bu yeni ismi ile günümüze gelmiştir. İnsanlık tarihi boyunca eski eşyaların yine o dönem içinde yaşayan insanlar için bir değeri bulunur. Gerek maddi olarak gerekse manevi olarak birçok eşyanın hayat hikayesini hepimiz dinlemişizdir.
Antika’nın isim babası Kimdir?
Antika isminin nereden çıktığı tam olarak bilinmese de bir rivayete göre İtalyanca kökenli olan bu kelimenin isim babasının Frederik Guççe isimli ikinci el eşya alma konusunda büyük çalışmalar yapa bir koleksiyoncudan çıkma olduğu söylenir. Kendi döneminde seyahatlar yaparak değişik zaman ve değişik ülkelere ait eski ve tarihi kokusu bulunan eşyaları toplayan daha sonra büyük bir antikacı dükkanı açarak bu yönde ilk adımı attığı söylenir. Hatta yaşam hikayesinden yola çıkarak kitaplar yazıldığı, bu konuda birçok macerasının bulunduğu da yine anlatılan hikayeler arasında yer almaktadır. Bu hikayeyi daha önce Bedestan’da yine eski ve tarihi değeri olan mobilya, heykel vs. gibi eşyaların bakım ve tamirini yapan bir ustadan nakille anlatmışlar. Doğruluk payının ne olduğu tam bilinmez ancak belirtildiği gibi bir rivayettir.
Antika Alım ve Satımı Nasıl Yapılır
Antika eserler için hazırlanan belirli bir satış noktası daha öncesinden belirtilmemiş olsa da günümüzde bu tür satışları yapan birçok antikacı dükkanına ulaşabilirsiniz. Antikacılık meslek olmadan önce Osmanlı döneminde kimi zaman aile hatırası kimi zaman ise miras yolu ile ellerine geçen eşyaların değiş ve tokuş yöntemi ile yapıldığı bilinmektedir. Antika alım ve satımı için özel hazırlanan ve günümüzde de bilinen birçok müzayede salonu mevcuttur. Önceleri otel salonlarında gerçekleşen bu tür müzayedeler için artık müzeler veya özel müzayede salonları kullanılmaktadır. Antika eserler konusunda günümüzde ise artık İnternet üzerinden hizmet veren sitelere rastlayabilmeniz mümkün. İnternet sitelerinden yapılan alım ve satımlar ile sizlerde elinizde bulunan bir eşyanın antika değeri olup olmadığını anlayabilirsiniz. Ancak yapacağınız bu tür bilgi kazanımları için güvenli ortamları seçmenizde yarar var. Çünkü ; antika eserlerin gerçeği ile sahtesinin ayrılması gerçekten profesyonellik isteyen bir çalışmadır. Tarihi koku haricinde yapılan el işçiliğinin sahte olmaması gibi durumları ancak bu konuda uzmanlaşmış kişiler anlayacaktır.
Günümüzde yine birçok alanda yapılan sahtekarlıklar bu meslek dalında da rastlanabilir. Bu sebeple yapılacak olan alım ve satımlarınız için güvenli ve sistem olarak profesyonel hizmet veren alanları tercih etmeniz önerilir. Değerli olması için illaki eşyanın çok eski olması gerekmez, aynı zamanda eşyanın tarihi kokusunun üzerinde olması lazım. Sanatsal bir çalışma veya el işçiliğinin bulunması lazım. Bunların hepsinin olması antika eser anlamına da gelmez. Birde bu belirtilen eşyanın nadir ve az bulunması da yine değerinin yüksek olması için bir temel kavramdır.